Ściany mają uszy, kamienie mogą mówić...

02:35 0 Comments A + a -

Świat trochę inny od naszego, trochę mniej oczywisty i pełen tradycji kryje się w wiekach minionych. Mądrość dzisiejsza to dziedzictwo tych, którzy odkrywali pierwsze zależności i uczyli się na pierwszych błędach. Poszukując pierwowzorów współczesnych porzekadeł sięgamy do kultur orientalnych i egzotycznych.

Przysłowia, bajki, morały, systemy filozoficzne, metafory, których odczytanie jest dziś co najmniej kłopotliwe. Prawdy w nich zawarte są jednak wciąż aktualne.

Nasza osobowość jest dla nas źródłem nieszczęść, a nieszczęścia kształtują naszą osobowość- powiada przysłowie z krańców Azji. Motyw kręgu, z którego nie sposób wyjść i który jest częścią naszej codzienności. Zależność na pozór oczywista.

Mądrość azjatycka ujmuje ze szczególną starannością kilka aspektów:
  • stan majątkowy
Biedniejesz – głupiejesz
Biedakowi nawet kury niosą jajka z kością
  • dobro i zło
Nie ma miary dla serca człowieka
Gdy usłyszysz złe słowo, umyj zaraz uszy
Przed dobrocią i gwiazdy kryją głowy
  • skąpstwo człowieka
Nie ma człowieka, który by odrzucił pieniądze
Talerz w domu bogatego jest zawsze płytki
  • siła
Siedem razy upaść a osiem się podnieść
Siła krowy jest siłą i siła wróbla też jest siłą

Ludy azjatyckie cenią sobie dobre rady. Dobra rada bowiem zawsze czyni nas mądrzejszym, a nieprzyjęcie jej lub zbagatelizowanie cechuje głupców. Każda rada to nauka, dlatego choćby własnego kolana, ale się poradź.

Wiele przysłów polskich (bądź też nie do końca polskich) można odnaleźć w przysłowiach Starożytnych.
I tak, nasze kto płyta nie błądzi znajduje swojego bliźniaka w azjatyckim tylko głodny dobrze pozna świat.
Dobrze nam znane cudze chwalicie, swego nie znacie, to nic innego jak porzekadło cudzy ryż zawsze wydaje się większy.
Potrzeba rodzi rozwiązanie. Wiara w człowieka pozwala myśleć, że wszystkie trudne czasy mają swoich mędrców. Niepozorni ludzie, którzy są zdolni do wielkich rzeczy, gdy sytuacja zmusi ich do działania. Gdy w świecie zamieszanie, pojawiają się i bohaterowie.
Wiara w człowieka nie umiera, wbrew tak wielu doświadczeniom. Trzyma się nas wiara uparcie a nadzieja ponoć umiera ostatnia. Dlatego ten, kto mówi: człowiek, mówi: wielkie zamierzenia.

Bywają również przysłowia, których sens jest ukryty wyjątkowo głęboko, może nieco zbyt głęboko:
  • wśród palców są i długie i krótkie
  • nie szukaj rozbójnika z pochodnią
  • język nie ma kości

Afryka. Czarna Afryka i mądrość, której trudno nie docenić.

Człowiek widzi mrużące się oko, Bóg widzi potykające się serce. Ujmująca poetyka zwyczajnego powiedzenia.

Melancholijne złote myśli podkreślają jak bliskie wydaje się niebo, gdy się po nie nie sięga.

Literatura afrykańska zaznacza bardzo dokładnie nędzny żywot niewolników oraz ludzi biednych.
Gdy trup biednego rozkłada się, czuć tylko popiół.

Kamienie na grobie będą o tym mówić...

Wiele przysłów, które zapewne wyrosły na gruncie doświadczeń, pomaga nam zrozumień kulturę i zwyczaje plemion afrykańskich. Dopatrzymy się w nich łatwo uniwersalnych treści, z których warto korzystać. Czytamy:
  • nie chwytaj lamparta za ogon, ale jeśli chwyciłeś, nie puszczaj!
  • młody patrzy najpierw w niebo, a potem widzi ziemię.
  • lepszy chory ząb w ustach niż usta bez zębów

I tutaj można dostrzec podobieństwa z polskimi przysłowiami:
Gdzie jest kobiet wiele, tam kapusta się przypala
Lepsze jajo w gębie, niż kura w kurniku

Wartością opisywaną w wielu przypowieściach jest cierpliwość. Cierpliwość jako jedna z podstawowych cnót zapewnia szczęście i powodzenia z przedsięwzięciach, cechuje ludzi roztropnych.
Człowiek cierpliwy nawet kamień ugotuje.
Kto nie jest cierpliwy w kłopotach, będzie cierpliwy w nędzy.

Trafiamy również na liczne przestrogi. Nie wiemy co się wydarzy, bajki uczą dzieci, że nic nie jest pewne, przypowieści zabraniają odwracać się plecami do świata. Ucz się posługiwać lewą ręką, póki jeszcze masz prawą.

Należy się również zainteresować paroma uniwersalnymi prawdami, które pozostawiam do wolnej interpretacji i życzę miłej zabawy:
  • Biegam, gdy słońce świeci. Stoję, gdy żyje ojciec.
  • W kąpieli nie przykrywa się pępka
  • Dziewięć jest tuż przy dziesięciu
  • Kto ma ostry nóż, chce widocznie jeść mięso
  • Śmierć matki i kamienny stołek okazują się z czasem złe
  • Nie można równocześnie biec i drapać się w głowę
  • Nikt nie może twierdzić, że widział swój tyłek


Świat trochę inny od naszego, trochę mniej oczywisty... Mądrości pierwotne, bajki dla niedzisiejszych dzieci... Długa droga przez wieki, kręta ścieżka przez nauki.
I najdalsza podróż zaczyna się od pierwszego kroku...